Za obronę przed władzą

18 grudnia 2022
Ewa Siedlecka

Tegoroczną nagrodę im. prof. Zbigniewa Hołdy dostali sędzia Waldemar Żurek i Aborcyjny Dream Team. Tytułem Honorowego Członka Kapituły Nagrody uhonorowano dr Hannę Machińską.

Nagrodę dla sędziego Żurka i wyróżnienie dla odwołanej w zeszłym tygodniu z funkcji zastępczyni RPO Hanny Machińskiej łączy to, że zostały przyznane za rzetelne wykonywanie obowiązków. Bo takie mamy czasy, że rzetelne wykonywanie obowiązków bywa heroizmem. Szczególnie jeśli wiąże się z przywiązaniem do praworządności i praw człowieka. Aborcyjny Dream Team robi zaś to, co państwo zaniedbało w stosunku do obywatelek: zapewnia im prawo do ochrony godności i fizycznego bezpieczeństwa. A jego działaczki też są za to prześladowane, by przypomnieć trwający proces karny Justyny Wydrzyńskiej za pomoc w nielegalnej aborcji.

Prof. Zbigniew Hołda oprócz pracy akademickiej i działalności jako ekspert w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka osobiście jeździł po całej Polsce, angażując się pro bono w procesy, w których zagrożone były prawa człowieka. Jednym z najbardziej znanych była sprawa księdza pedofila z Tylawy, w której reprezentował pokrzywdzonych. Wcześniej umorzenie śledztwa uzasadnił prokurator Stanisław Piotrowicz. Tegoroczni laureaci nagrody imienia prof. Hołdy – i wyróżniona honorowo dr Machińska – podobnie jak on niejako własnym ciałem osłaniają ofiary naruszeń prawa przez władzę. Sędzia Żurek bierze na siebie ciosy władzy w niezależność sądownictwa, za co płaci m.in. zdrowiem. Hanna Machińska dosłownie własnym ciałem zasłaniała przed pushbackami uchodźców przy granicy z Białorusią czy demonstrantów przed policją. Działaczki Aborcyjnego Dream Teamu również osobiście pomagają ofiarom bezprawia antyaborcyjnego, narażając się na represję karną.

Ale prof. Hołda walczył też o lepsze prawo. Na przykład o otwarcie zawodów prawniczych – bywało, że wbrew samorządowi własnej korporacji adwokackiej. Jest nadzieja, że przyszłoroczna nagroda jego imienia zostanie przyznana już za odbudowę praworządności w Polsce. Oczywiście jeśli taka odbudowa się rozpocznie.